Dersin Ayrıntıları
YarıyılKoduAdıT+U+LKrediAKTSSon Güncelleme Tarihi
2TTZ838TÜRKİYE CUMHURİYETİ SOSYAL VE EKONOMİK TARİHİ0+0+03630.11.2025

 
Dersin Detayları
Dersin Dili Türkçe
Dersin Düzeyi Yüksek Lisans
Bölümü / Programı Tarih Tezli Yüksek Lisans
Öğrenim Türü Örgün Öğretim
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Öğretim Şekli Yüz Yüze
Dersin Amacı Türkiye Cumhuriyeti Sosyal ve Ekonomik Tarihi dersinin temel amacı, öğrencilere Cumhuriyet'in kuruluşundan günümüze kadar Türkiye'nin geçirdiği köklü toplumsal ve iktisadi dönüşümleri eleştirel bir perspektifle kavratmaktır. Bu ders, imparatorluk mirasının Cumhuriyet üzerindeki etkilerini, uygulanan ekonomik politikaların (devletçilik, liberalleşme vb.) toplumsal yapıda yarattığı değişimleri, sanayileşme süreçlerini, göç hareketlerini ve refah düzeyindeki farklılaşmaları analiz etmeyi hedefler. Böylece öğrenciler, günümüz Türkiye'sinin sosyal ve ekonomik sorunlarının tarihsel kökenlerini anlayarak, disiplinler arası bir yaklaşımla bu konulara ilişkin bilgi ve analiz yeteneğini geliştirebilirler.
Dersin İçeriği Türkiye Cumhuriyeti Sosyal ve Ekonomik Tarihi ders içeriği, genellikle başlangıçta Osmanlı İmparatorluğu'ndan devralınan miras ve Erken Cumhuriyet döneminin ekonomik yapılanma çabaları (özellikle İzmir İktisat Kongresi ve 1930'ların Devletçilik politikaları) ile başlar. Ardından, II. Dünya Savaşı'nın etkileri ve 1950'lerden itibaren başlayan planlı kalkınma, dış yardımlar ve tarımdan sanayiye geçiş süreçleri incelenir. Ders, 1980 sonrası uygulanan neoliberal politikaların toplumsal sınıflar, gelir dağılımı ve kentleşme üzerindeki etkilerine odaklanırken; günümüzdeki küreselleşme, sosyal güvenlik, işgücü piyasaları ve bölgesel eşitsizlikler gibi çağdaş sosyal ve ekonomik meselelerin tarihsel evrimini de ele alır.
Dersin Yöntem ve Teknikleri Bu ders, tarih, sosyoloji ve iktisat disiplinlerinin kesişim noktasında yer aldığından, genellikle disiplinler arası bir yaklaşımı benimser. Temel yöntem, kronolojik ve tematik anlatımın birleştirilmesi olup, ağırlıklı olarak analitik ders anlatımı (lectures) tekniği kullanılır. Öğrencilerin eleştirel düşünme becerilerini geliştirmek amacıyla, birinci elden tarihi belgelerin (arşiv kayıtları, kanunlar, istatistikler) ve döneme ait ikincil kaynakların okunması ve tartışılması (seminer/discussion) en önemli tekniklerdendir. Ayrıca, dönemsel olayların günümüzdeki etkilerini göstermek için durum çalışmaları (case studies) ve istatistiksel verilerin görselleştirilmesini içeren kantitatif analiz tekniklerinden de faydalanılır. Öğrenci katılımını teşvik etmek için sunumlar (presentations) ve araştırma ödevleri yaygın olarak kullanılan değerlendirme araçlarıdır.
Ön Koşulları Yok
Dersin Koordinatörü Yok
Dersi Verenler Doç. Dr. Ebru Güher ebrugur@osmaniye.edu.tr
Dersin Yardımcıları Yok
Dersin Staj Durumu Yok

Ders Kaynakları
Kaynaklar Niyazi Berkes, Türkiye'de Çağdaşlaşma, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.
İlhan Tekeli & Selim İlkin, Cumhuriyetin Harcı (3 Cilt), İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
Şevket Pamuk Türkiye'nin 200 Yıllık İktisadi Tarihi Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları İstanbul 2014
Mustafa Akdağ, Türkiye'nin İktisadi ve İçtimai Tarihi, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, 2010.
Ders Notları Şevket Pamuk Türkiye'nin 200 Yıllık İktisadi Tarihi Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları İstanbul 2014
Erik Jan Zürcher Modernleşen Türkiye'nin Tarihi İletişim Yayınları İstanbul 1995
İlhan Tekeli & Selim İlkin, Cumhuriyetin Harcı (3 Cilt), İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
Niyazi Berkes, Türkiye'de Çağdaşlaşma, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.

Ders Yapısı
Sosyal Bilimler %100

Planlanan Öğrenme Aktiviteleri ve Metodları
Etkinlikler ayrıntılı olarak "Değerlendirme" ve "İş Yükü Hesaplaması" bölümlerinde verilmiştir.

Değerlendirme Ölçütleri
Yarıyıl Çalışmaları Sayısı Katkı
Ara Sınav 1 % 40
Yarıyıl Sonu Sınavı 1 % 60
Toplam :
2
% 100

 
AKTS Hesaplama İçeriği
İş Yükü Sayısı Süre Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi 14 3 42
Ara Sınavlar 1 70 70
Yarıyıl Sonu Sınavı 1 70 70
Toplam İş Yükü   AKTS Kredisi : 6 182

 
Dersin Öğrenme Çıktıları: Bu dersin başarılı bir şekilde tamamlanmasıyla öğrenciler şunları yapabileceklerdir:
Sıra NoAçıklama
1 Türkiye Cumhuriyeti'nin ekonomik ve sosyal yapısının Osmanlı İmparatorluğu'ndan devralınan miras ve Erken Cumhuriyet döneminde atılan temeller ışığında nasıl şekillendiğini açıklayabilir.
2 Devletçilik, planlı kalkınma ve neoliberalleşme gibi Cumhuriyet dönemi temel ekonomik politikalarının amaçlarını, araçlarını ve toplumsal sonuçlarını eleştirel bir şekilde analiz edebilir.
3 Sanayileşme, kentleşme, göç hareketleri ve eğitim/sağlık alanındaki gelişmeler gibi Türkiye'nin yaşadığı büyük yapısal sosyal ve ekonomik dönüşümleri değerlendirebilir.
4 Tarihsel istatistiksel verileri, grafik ve tabloları okuyarak ve yorumlayarak dönemsel gelişmeleri bilimsel yöntemlerle açıklama becerisini kazanır.
5 Günümüz Türkiye'sinin (gelir eşitsizliği, işsizlik, bölgesel kalkınma farklılıkları gibi) sosyal ve ekonomik sorunlarının tarihsel kökenlerini tespit edebilir ve bu sorunlara yönelik çözüm önerileri geliştirebilir.

 
Ders Konuları
HaftaKonuÖn HazırlıkDökümanlar
1 Dersin amaçları, yöntemleri ve temel kavramlar. Tarih yazımında sosyal ve iktisadi perspektif.
2 İmparatorluğun son dönemi, dış borçlar, kapitülasyonlar ve I. Dünya Savaşı'nın yıkımı.
3 İzmir İktisat Kongresi (1923), liberal denemeler, ulusal burjuvazinin inşası ve tarım politikaları.
4 Büyük Buhran'ın etkileri. Devletçilik ilkesinin benimsenmesi ve I. Sanayi Planı.
5 Sümerbank ve Etibank'ın kuruluşu, sanayileşme çabaları, demiryolları inşası ve eğitim-sağlık politikaları.
6 Savaşın ekonomik ve toplumsal maliyeti, Varlık Vergisi ve toprak mahsulleri vergisi uygulamaları.
7 Truman Doktrini, Marshall Planı'nın etkileri, KİT'lerin durumu ve tarımda makineleşme.
8 Popülist politikalar, altyapı yatırımları, ithal ikamesine ilk yönelimler ve dış ticaret açığı.
9 27 Mayıs darbesi ve planlı ekonomiye geçiş. Devlet Planlama Teşkilatı (DPT) ve ilk Kalkınma Planları.
10 Petrol şoklarının ekonomiye etkileri, döviz darboğazları, ithal ikamesinde tıkanma ve toplumsal kutuplaşma.
11 12 Eylül darbesi, Özal dönemi, ihracata dayalı büyüme stratejisi ve finansal serbestleşme.
12 Ekonomik istikrarsızlık, popülizm, özelleştirme uygulamaları ve 2001 krizi öncesi süreç.
13 2001 krizi sonrası reformlar, AB süreci, küresel ekonomiye entegrasyon ve gelir dağılımı.
14 İşgücü piyasaları, sosyal güvenlik, bölgesel eşitsizlikler ve dersin genel değerlendirilmesi.

 
Ders İçin Önerilen Diğer Dersler
Veri yok
Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları
Dersin Program Çıktılarına Katkısı
P1 P2 P3 P4 P5 P6 P7 P8 P9 P10 P11 P12 P13
Tüm 3 4 3 4 4 4 3 3 3 4 3 4
Ö1 4 3 4 3 4 4 3 5 3 4 2 3
Ö2 4 4 2 4 4 4 3 3 4 3 4 4
Ö3 3 3 3 4 4 3 4 2 3 4 2 3
Ö4 3 4 3 3 3 3 2 3 3 4 4 4
Ö5 3 4 4 4 4 4 2 3 4 3 3 4

  Katkı Düzeyi: 1: Çok Düşük 2: Düşük 3: Orta 4: Yüksek 5: Çok Yüksek

  
  https://obs.osmaniye.edu.tr/oibs/bologna/progCourseDetails.aspx?curCourse=242786&lang=tr