Dersin Ayrıntıları
YarıyılKoduAdıT+U+LKrediAKTSSon Güncelleme Tarihi
4İLF238İslam Medeniyeti Tarihi2+0+02313.11.2025

 
Dersin Detayları
Dersin Dili Türkçe
Dersin Düzeyi Lisans
Bölümü / Programı İlahiyat
Öğrenim Türü Örgün Öğretim
Dersin Türü Zorunlu
Dersin Öğretim Şekli Yüz Yüze
Dersin Amacı İslam medeniyeti tarihine giriş, İslam medeniyetinin kaynakları, aşamaları ve temel özellikleri, İslam medeniyetinin manevi dinamikleri, sosyal hayat, idari yapı, ekonomik yapı, eğitim-öğretim, dini ilimler, tercüme faaliyetleri, müspet bilimler, sanat ve mimari, kültür ve medeniyet, kültür ve medeniyeti oluşturan unsurlar, medeniyetlerin doğuşuna ve batışına tesir eden amillerin kavratılması amaçlanmaktadır.
Dersin İçeriği Öğrenciye dinin medeniyet üzerindeki etkisini ve Türk milletinin İslamiyeti kabulünden sonra gelişen İslam medeniyeti içindeki yerinin tanıtılması hedeflenmektedir.
Dersin Yöntem ve Teknikleri Tarihsel Yöntem, Kaynak Eleştirisi, Karşılaştırmalı Analiz, Metin Analizi, Harita ve Görsel Materyal Analizi
Ön Koşulları Yok
Dersin Koordinatörü Yok
Dersi Verenler Doç. Dr. Haci ATAŞ haciatas@osmaniye.edu.tr
Dersin Yardımcıları Yok
Dersin Staj Durumu Yok

Ders Kaynakları
Kaynaklar İbrahim Kalın, Barbar Modern Medenî
Adem Apak, Dört Halife Dönemi ve Emeviler Dönemi (PowerPoint) al-?abari, History of the Prophets and Kings Ibn al-Athir, al-Kamil fi al-Tarikh Ibn Khaldun, Muqaddimah Lapidus, A History of Islamic Societies W. Montgomery Watt, The Formative Period of Islamic Thought Fuat Sezgin, Science and Technology in Islam
Ders Notları 1.İbrahim Sarıçam-Seyfettin Erşahin, İslam Medeniyeti Tarihi, Ankara 2008
2. Ziya Kazıcı, İslam Medeniyeti ve Müesseseleri Tarihi, İstanbul 1999.
Dökümanlar 1.İbrahim Sarıçam-Seyfettin Erşahin, İslam Medeniyeti Tarihi, Ankara 2008 2. Ziya Kazıcı, İslam Medeniyeti ve Müesseseleri Tarihi, İstanbul 1999.

Ders Yapısı
Sosyal Bilimler %70
Alan Bilgisi %30

Planlanan Öğrenme Aktiviteleri ve Metodları
Etkinlikler ayrıntılı olarak "Değerlendirme" ve "İş Yükü Hesaplaması" bölümlerinde verilmiştir.

Değerlendirme Ölçütleri
Yarıyıl Çalışmaları Sayısı Katkı
Ara Sınav 1 % 40
Yarıyıl Sonu Sınavı 1 % 60
Toplam :
2
% 100

 
AKTS Hesaplama İçeriği
İş Yükü Sayısı Süre Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi 2 14 28
Sınıf Dışı Ç. Süresi 2 14 28
Ara Sınavlar 1 5 5
Yarıyıl Sonu Sınavı 1 5 5
Toplam İş Yükü   AKTS Kredisi : 2 66

 
Dersin Öğrenme Çıktıları: Bu dersin başarılı bir şekilde tamamlanmasıyla öğrenciler şunları yapabileceklerdir:
Sıra NoAçıklama
1 İslam medeniyetinin tanımını yapar ve İslam medeniyetinin kaynaklarını bilir.
2 İslam medeniyeti ile diğer medeniyetlerin mukayesesinin yapar.
3 İslam medeniyetinin tarihteki rolü ve gelecekteki konumunu değerlendirip yorumlar.

 
Ders Konuları
HaftaKonuÖn HazırlıkDökümanlar
1 İslam Medeniyeti Tarihine Giriş: Kavram ve Kapsam İslam medeniyetinin tanımı ve tarihsel önemi üzerine kısa makale oku. Seyyid Hossein Nasr, Islamic Life and Thought, Giriş; Lapidus, A History of Islamic Societies, s. 1–20.
2 Tarihsel Yöntem ve Kaynak Çeşitleri Tarihsel yöntem, kaynak türleri (siyer, kronik, vakfiye, kitabe) hakkında not al. Taberî, History of the Prophets and Kings, giriş bölümler; Ibn Khaldun, Muqaddimah, Giriş.
3 Kaynak Eleştirisi ve Metodoloji Tarihî kaynakların güvenilirliği ve eleştirel değerlendirme yöntemlerini incele. İbnü’l-Esîr, el-Kamil fi’t-Târîh, c.3 (seçmeler); W. Montgomery Watt, The Formative Period of Islamic Thought, s. 1–30.
4 Erken Dönem İslam Toplumu ve Yönetimi Dört Halife dönemi ve Emevîler döneminin kurumları üzerine kısa rapor hazırla. Adem Apak, Dört Halife Dönemi (PowerPoint Slaytları); Adem Apak, Emeviler Dönemi (PowerPoint Slaytları).
5 Fetihler ve Coğrafî Yayılma Harita üzerinden İslam fetihlerini çalış, bölgeleri ve etkilerini incele. Kennedy, The Great Arab Conquests, s. 1–50; Haritalar ve görseller.
6 Şehirleşme, Mimari ve Kentleşme İlk İslam şehirleri ve mimari eserler hakkında araştırma yap. Lapidus, A History of Islamic Societies, s. 50–75; İslam sanat ve mimarlık örnekleri.
7 Ekonomi ve Toplumsal Yapı Vergi sistemi, tarım, ticaret ve sosyal sınıflar üzerine not al. Hitti, History of the Arabs, s. 120–150; Vakfiye ve arşiv belgeleri.
8 Ara Sınav Önceki haftaların özetlerini gözden geçir.
9 İslam Hukuku ve Yönetim Fıkıh ve idari uygulamalar üzerine kısa ödev hazırla. İbn Haldun, Muqaddimah, c.2; Ebu Yusuf, Kitab al-Kharaj, seçmeler.
10 Eğitim, Bilim ve İlmi Faaliyetler Erken dönemde medreseler, ilmî çalışmalar ve bilim insanlarını incele. Fuat Sezgin, Science and Technology in Islam, s. 10–50; İslam ilmî metinleri.
11 Düşünce ve Felsefe Kelam ve felsefe gelenekleri üzerine okuma yap. W. Montgomery Watt, The Formative Period of Islamic Thought, s. 50–90; Al-Farabi ve İbn Sina seçmeleri.
12 Sanat ve Estetik Hat, minyatür, çini ve mimarî örnekler üzerinde analiz yap. Lapidus, A History of Islamic Societies, s. 100–130; görsel materyaller.
13 Muhalefet ve Mezhepler Şiîlik, Haricîlik, Sufilik ve diğer toplumsal hareketleri incele. Hodgson, The Venture of Islam, vol.1, s. 200–240; İbnü’l-Esîr, ilgili bölümler.
14 İslam Medeniyeti Tarihinin Değerlendirilmesi Dönemler arası süreklilik ve değişimleri tartış; genel özet hazırla. Lapidus, A History of Islamic Societies, s. 130–160; ders notları.

 
Dersin Program Çıktılarına Katkısı
P1 P2 P3 P4 P5 P6 P7 P8 P9 P10 P11 P12 P13 P14 P15 P16
Tüm 4 4 4 3 4 4 3 3 3 4 4 4 4 3 3 3
Ö1 4 4 4 3 3 3 3 3 3 4 4 4 4 3 3 3
Ö2 3 3 3 3 4 4 4 4 4 4 4 4 3 3 3 3
Ö3 4 4 4 4 4 4 3 3 3 3 3 3 4 4 4 4

  Katkı Düzeyi: 1: Çok Düşük 2: Düşük 3: Orta 4: Yüksek 5: Çok Yüksek

  
  https://obs.osmaniye.edu.tr/oibs/bologna/progCourseDetails.aspx?curCourse=293415&curProgID=5486&lang=tr